میراسماعیل جباری نژاد طلایه دار عشق

* این شعـر قـبـلا در

1- روزنامه اطلاعات شماره چهارشنبه نهم آذر 1367

2- روزنامه کیهان شماره دوشنبه 27 شهریور 1368

3- مجله وارلیق شماره مرداد وشهریور ومهر ( ویژه نامه شهریار )

4- و در مجموعه شعر ( یادواره شهریار) به تالیف دکتر محمد حسین مبین

5- مجله خانواده چاپ تورنتو

و چند .....

و در مراسم شب شعر 18 بهمن در تالار وحدت ( تالار شهریار ) دانشگاه تبریزدر

حضور خود استاد شهریار در سال 1364توسط سراینده شعر ( میراسماعیل جباری نژاد- م - ادلی )

قرائت شده است.

* این قصیده را در سال 1362 سروده ام ، ولی حیف و هزار حیف که در نهایت استاد شهریار به دام خامنه ای صیاد گرفتار شد و حلاوت و شیرینی غزل هایش را بر مردم روزگار خویش تلخ کرد و محبوییت واقعی خود را از دست داد. هر چند که افتادن او به دام خامنه ای خود دلایل آشکار ی داشت ، اما ای کاش .....................، چاپ

* طلایـه دار عـشق *

تو از ایل دلیر « آذری » والاتبارانـی

سپه سالار شعری شهریار روزگارانی

عـروس حجله شعری میان هاله ای از نور

زلال توتیا ی مه ، به چشم مه عـذ ارانی

تو خود اوج کلامی شاه بیت ناب هر دیوان

به لوح سینه ی دوران تو نقش زرنگارانی

نما د پاک ایمانی خلوص معنی عـرفان

طلایه دار عـشقی در صفوف تکسوارانی

زهی ، ای نی نواز شعر ناب حافـظ شیراز

تو خود تند یس عـشقی شاهکار شاهکارانی

بسا ، مشرق زمین را افتخاری بس بزرگی تو

امـیـر ملک عـشقی تاجـدار روزگارانی

به سر بنها ده ای گلتاج زرین غـزل ها را

توالحق شهریارا،شهریار شهریارانی

تو پژواک « سهندی » پیام شعر آزادی

صدای نهضتی دیگر ز نا ی کوهسارانی

خروشی تو خروش موج توفان زای دریائی

سکوتی تو سکوت قـطره اشک داغـدارانی

شفای عاجل دردی به زخم کهنه ی دل ها

شراب کهنه دیگر به جام میگسارانی

گهی عاقـل کنی مجنون ، گهی مجنون کنی عاقـل

گهی آرامش جانی قـرار بـی قـرارانی

حیات تازه می بخشی به جان مرده یاران

دم ِ جان بخش عـیسائی امید قـلب یارانی

به حجم قـیر گون شب بسان اختر تابان

طلوع صبح صادق در شب شب زنده دارانی

بسان آذرخشی در کلاف مخمل ابری

نزول رحمت باران به صحن کشتزارانی

قـیام جوشش آبی به ذهن تفـته هامون

نوای شاد شاد نوشخند جویبارانی

سرود جاری رودی میان خرمنی از گل

و آواز قـناری های ناز سبزه زارانی

صدای گام خورشیدی به گوش ماه فـروردین

سکوت دشت عـریان را قـیام نوبهارانی

به گوش خاک سوزان بیابان های لب تشنه

سرود نـم نـم ِ گلبوسه های پاک بارانی

صدای دلکش بادی به تالار بهارستان

ظـهور ناز رقص گل به بزم جو کنارانی

توئی شبنم که بنشستی به روی لاله خونین

تو فـریاد سکوتی اشک سرخ دا غـدارانی

به جام جان جان ها دُردی سکرآورعشقی

و شعر دلنشین بیت بیت آبشارانی

تو در آئینه شعـرم نمی گنـجی ، نمی گـنجی

بهاران را گلستان از هَزارانی ، هـزارانی

سخن بس کن بخوان « ا ُدلی » سرود سربـداران را

که آذر بایجان قـهرمان را سربدارانی

میراسماعیل جباری نژاد

م -ادلی

ا ُدلی = به معنی آتشین در زبان شیرین آذری

هـَزار = بلبل

میراسماعیل جباری نژاد - ملکه مَلَک ها

* مـلـکه ی مـلـَک ها *

آتش مهر تو چون در دل غمبار گذشت

نور عشقی شد واز چشم دل تا ر گذشت

گل عشق تو چو شد زینت گلخانه دل

عطرعشقی زد وبرسینه چه خوش بارگذشت

قدمی رنجه کن و بر سر بالین من آی

تا به بینی که چه بر عاشق بیما ر گذشت

گل یاد تو چنا ن در دل زارم بشکفت

جگرم خون شد و از دیده ی خونبا ر گذشت

این همه شعله که پیچیده به خرمن گه عرش

سوز آهی است که از سینه تبدا ر گذشت

کهکشا ن شعله ور از شعشعه آه من است

وه .چه آهی که از این گستره چون نار گذشت

مانده ام حیرت مهرت که چه آسا ن آمد

موجی از غم شد وبر سینه چه دشوار گذشت

به چه معیا ر توان گفت عیار رخ تو

که عیار رخت از وسعت مقدا ر گذشت

خا ل هند وی تو را دیده دو صد بود، ولی

کس ندانست چه بر پرده سیتا ر گذشت

می کشم حسرت روبوسیت ای ماه منیر

تو چه دانی که چه بر چشم گهر با ر گذشت

نا ز تو پرده تالا ر فلک را به شکا فت

شور و شیدا ئیت از وسعت تالا ر گذشت

مشتری» مشتری نا ز جما لت شده نا ز »

نا زم آن ارزش نا زت که ز با زا ر گذشت

ها له زد مهر تو بر دائره ی چرخ فلک

کهکشا نی شد واز چرخش پرگا ر گذشت

زهره از طا ق فلک محو تما شا ی تو گشت

وه. چه خوش وصف تواز عا لم اسرا ر گذشت

زهره سا زی زد وکیوا ن به خروش آمد ونیز

فرقدا ن رقص کنا ن از سر اقما ر گذشت

برق سیما ی تو و جلوه ی طنا زی تو

آن چنا ن از قلل گنبد دوا ر گذشت

که سراپای فلک غرق عرق گشت ونیز

کهکشان ذ ره شد واز دل سوفار گذشت

پرتو عشق تو از برج بلورین فـلـق

رود نوری شد واز طا ق شب تا ر گذشت

آتش مهر تو بر سوز گران برهوت

آذرخشی شد و از ابر گهر با ر گذشت

صف به صف لشکر گل خیمه برافراشت به دشت

عطر جا ن بخش نسیم از دل گل زا ر گذشت

نکهت بکر مسیحا به دل دشت نشست

صد قطا ر گل سرخ از سر کهسا ر گذشت

غزل گل به شکفت در دل بستا ن ادب

تا ز اندیشه من خاطر دل دا ر گذشت

که ، غزل گفت براین طرح دلآرائی من

خون عشق است که از رگ رگ آثا ر گذشت

این غزل نیست که از دفتر من می خوانی

تب عشقی است که از سینه تب دا ر گذشت

ادلی آن شور تو در شعر اهورا ئی عشق

نغمه ای بود که از پرده پندا ر گذشت

نا ر = آتش

سیتا ر = از آلات موسیقی هند که نوا ئی بسیار جا نسوز دارد

سوفا ر= سوراخ سوزن

نکهت = بوی خوش

زهره = نام سیاره که در ادبیا ت ما به عنوان

ستاره ی تار زن و سا ز زن مشهور است

مشتری » = نام سیاره»

میراسماعیل جباری نژاد

م - ادلی

میراسماعیل جباری نژاد - سفر با دلیجان عشق

* سـفـر با دلیجا ن عـــشــق *

سرود جوشش آبی سراپا شور و غوغائی

درون ساغر جانم شراب ناب گيرائی

زلال زمزم شعری در اوج خلسه ء شاعر

پری زاد نجيبی دربلورين کاخ رويائی

حلول پر شکوه ماه سيمين تاج شبتابی

شلال نيلی نوری ، درخشانی ، دلارائی

شميم بکر سوسن های ناز سبزه زارانی

و آ واز دلا ويز قناری های صحرائی

تو بازی های ناز بره آهو های طنازی

بسيط سبز و چشم انداز روح انگيز زيبائی

سکوت گلشن دل را قيام نوبهارانی

شميم دلکش ياسی گل خوش رنگ و رعنائی

گل پژمرده زردم به چهرم شبنمی از غم

گل قــند يـل خورشيدی ز طا ق صا ف مينائی

تو عطر روح بخش خوشه خوشه يا سمن هائی

سرود نوشخند آب در پهنای گلها ئی

به بزم باد در چشم خمار محرم نرگس

تو رقص سوسن عريان و اين رقاص صحرائی

به حجم تيره ء شب پرتو سيمين مهتابی

عروس آ سمان هائی در اوج ناز وشيدائی

غريق ورطه دردم در عمق ظلمت يلدا

شکوه شعشع سيمين مه در شام يلدائی

بيا ای راحت جانم بخوان بر چشم بی خوابم

در اين شبهای توفانی سرود گرم لا لا ئی

بيا جانا نفس بر نعش سرد جان جانم ريز

که جان مرده ء دل را دّ م جانبخش عيسائی

گل عشق تو در گلدان قلبم زنده خواهد ماند

چو عيسا گر مرا کشتی به گيسوی چليپائی

گل نيلوفر عشقی به گلدان دل عاشق

بيا صد ريشه زن در خاک دل اميد فردائی

من آن فرهادم و مجنون من آن وامق من آن يوسف

تو شيرينی تو ليلائی تو عـذرائی زليخائی

مرا با تو چه حاجت بر شراب ناب انگوری

مرا پيمانه پيمانه توئی پيمانه پيما ئی

مرا ای پرتو آيات سبز پا ک يزدانی

تو آن طور تجلا در ستيغ طور سينائی

ز اليا ف غزل با فم ترا در قصر رويـا يم

که زرين کسوتی برقا مت عـريان تنهائی

دليجان غزل را با سمند عشق می رانم

سفر با بار اشکم می کنم تا مرز رسوائی

ترا ای لعل نا يابم نمی يابم نمی يابـم

چو د ُری در صدف پنهان و در اعماق دريا ئی

ترا در بيت بيت سينهء شعرم می آ ويزم

که سينه گاه شعرم را گلو بند ثريائی

سرود عشق با « ادلی » نمی خوانی نمی خوانی

به خلوت کلبـه شاعــر نمی آ ئی نمی آ ئی

میراسماعیل جباری نژاد

م - ادلی

میراسماعیل جباری نژاد مخمل نور - م - ادلی -

* مخمل نــور *

خبر آمد که تو آن مونس جان می آئی

باده نابی و در رطل گران می آئی

تو همان شعر منی که از دل این جنگل نور

هم چو طاووس غـزل جلوه کنان می آئی

تنت از مخمل نور ه ، لبت از گلپر عشق

تو پری زادی و از باغ جنان می آئی

وه که بر بستر این پیر می آلوده شب

غنچه لب ، لاله فشان ، تازه جوان می آئی

صبحدم ، با تپش سمفونی نرم نسیم

هم چو دوشیزه گل رقص کنان می آئی

دل ما حلقه زدی، برسر کاکل زر خویش

ای که آزاد و رها خود به میان می آئی

مژه ات نیزه ی تیز است ، کمان ابرویت

ای که با تیر و کمان کشتن جان می آئی

دل من در تب سر مستی شهلای تو سوخت

چون غـزالان ختن غـمزه زنان می آئی

شفق مهر تو افتاده در آفاق وجود

نور عشقی ، زکران تا به کران می آئی

نازنینا ، تو در این گنگره ی سبز هنر

شعر شیرینی و با شور بیان می آئی

یا که چون سبزترین سوسن بستان خیال

غـزلی چون عـسلی روی زبان می آئی

نفست هم نفس اطلسی باغ خداست

چون عـروس لب جو مشک فشان می آئی

جگرم در عطش حسرت دیدار تو سوخت

وه که با قامتی از سرو روان می آئی

شهد گل ریزد از آن غـنچه لب گلگونت

خوش تر از شیره گل نوش دهان می آئی

دیده ام روشنی از ماه رخت می گیرد

ای که در ظلمت من نور فشان می آئی

بر سریر دلم انداخته ای نقش جهان

هم چو شاه پریان مهر نشان می آئی

تو مگر قـیـصر رومی که در این قصر خیال؟

کوهی از فـر هی ِ تاج کیان می آئی

یا که اسکندر عشقی که در این وادی دل

هم چنان فاتح و تکتاز به جان می آئی

طرح چنگیزی ناز تو به نازم ، که چنین

بهر ویرانی این قلب جوان می آئی

ای که در ظلمت پائیزی این فصل غریب

هم چو محبوبه شب عطر فشان می آئی

« اُدلی» ام شعله عشقت به سراپای تنم

وه که با داغ گران بر دل جان می آئی

اُدلی = آتشین در زبان آذری

رطل گران = پیمانه بزرگ شراب

سریر = تخت پادشاهی

فرهی = شوکت = شکوه و عظمت

غـمزه = کرشمه = عـشوه

قیصر = لقب پادشاهان و امپراطوران در روم باستان )

شهلا = چشم سیاه و فریبنده

غزال = آهو

گلگون = گلرنگ = سرخ رنگ

میراسماعیل جباری نژاد

م -ادلی

miresmaeil jabarinezhad.مروارید عـشق

* مـرواریــد عــشـق *

قامت ناز تو و اوج تماشائی من

موج گیسوی تو وغـرش دریائی من

خط ابروی تو و مشق غـزل د ر غـزلم

قصـه عـشق تو و دفـتـر رسوانی من

کـفـر گیسوی ترا مهر مسلمانی من

گردش روی ترا چرخش بینائی من

رفـتـه تا اوج جنون قـیـس بیابانی تو

تو کجا مانده ای ای دلبر لیلا ئی من

ای صفا بخش دلم طور تجلا ی غمت

قامت افـراخـته بر سیـنـه سینا ئی من

سینـه آ ذین شده با لوءلوء لالای سرشک

راز عـشقـی است در این عـقـد ثریائی من

می در خشد چو فـلق ای مه و خورشید نگاه

شعـشع مهر تو در ظلمت یلـدا ئی من

آ سمان شعـله ور از آتش آه دل من

نور عـشق است در این آ تش شیدا ئی من

شعـر شیرین مرا گوش دو صد فـرهاد است

تو نمان بی خبر از طرح دلا را ئی من

پر کشد مرغ غـزل از قـلل قاف خیال

زا ل دل پرورد ا نـدیشه عـنقا ئی من

چشم دل باز کن ای بی خبر از عا لم عـشق

ادلیِ عـشق ام و بین شعشعه آسائی من

اُدلی = به معنی آ تشین در زبان آ ذری

میراسماعیل جباری نژاد

م - ادلی

miresmaeil jabarinejad - با غزال غزل

 
*  با غـزال غـزل *

شکفته غـنچه عـشقت به شا خسار غـزل

شمیم یاد تو می پویم از بهار غـزل

شرار هجر چنان زد به عـمق خرمن جان

که بانگ وصل تو پیچید در سه تار غـزل

غـزا ل تیز غـزل بین در اوج کوه هـنـر

که ناز عـشق تو ریزد به کوهسار غـزل

کمند زلف تو بندم به بنـد بنـد دلم

و چشمه سار دلم را به آبشار غـزل

سفیر یاد تو آ مـد چو از ولایت چشم

سرود عـشق تو پیچید در شعار غـزل

ز کهکشان غـمت چرخد ای الهه عشق

سفینه اشک دلم در دل مدار غـزل

شراب عشق تو نازم که برده در مستی

سرِ سلامت مارا به اوج دار غـزل

بکش به کلک خیال « ادلی آن نگاره یار

به کاخ مرمر شعر آر شهریار غـزل

میراسماعـیل جباری نژاد

م - ادلی

میراسماعیل جباری نژا د- شعله عشق

* شـعـلـه عـــشـق *

باده امشب ز خـُم نر گس شهلا زده ام

پرچـم مهـر تو بـر با م ثـر یا زده ام

خیـزد از سلسلـه زلف تو صـد موج چه باک

غـرق در حسرت این موج به دریا زده ام

با تو بر گلشن سر سبز بهاران چـه نیاز

من که با عـطر خیال تو به صـحرا زده ام

نوش داروی دل از ساغـر چشمان توشد

وه . که با نرگس شهلای تو صهبا زده ام

خواندم آن جلوه چشمان تو خورشید ، ولی

شام گـیـسوی تو در قافـیـه یـلـد ا زده ام

به گل روی تو ای نو گل شاداب دلم

خط سرخی به سرا پرده گل ها زده ام

من د یوانـه اگر خانه به دوشم چه عـجب

حـلـقه دل به در   ِ خا نه لـیلا زده ام

« اُدلی » ام شا عــر د ل سوخته مکـتب عـشق

وصف سیما ی تو در قا فـیـه زیبا زده ام

* میراسماعـیـل جـبـا ر ی نژاد

م - ادلی

ادلی = به معنی آتشین در شیرین آذری

*****

میراسماعیل جباری نژاد - با شاخه گل نسرینم

* با شاخه گل نسرین ام *

چه شود ؟ ای گل خوشبوی تر ِ نسرینم

شاپرک باشم و بر ساق گل ات بنشینم

تن نیلوفریت پاک به چسبد تن من

شیره عشق تو نوشم به سر ِ بالینم

رخ پائیزی من رنگ شفق خواهد شد

گر به باغ ام به دمد شاخ گل نسرینم

سوسن عشق تو شد گلبزک باغ خیال

سنبل مهر تو آویخته در پر چینم

با تو من وسعت باغم پرم از سوسن و گل

توئی آن عطر خوش یاس چمن آذینم

همه از باغ و گلستان تن گل می چینند

من ز رخسار گل ات روح گلستان چینم

می زنم نغمه «فرهاد »که با خسرو عشق

شهد گلبوسه بنوشم ز لب ِ « شیرینم»

زنگ عقل از سر خود پاک کنم چون «مجنون»

تا در آئینه دل چهره ی لیلی بینم

دیده بر راه صنم دوخته ام در ظلمت

تا د هد عشوه مرا ماه رخ پروینم

می ِ انگوری من پر شده در تُنگ لبت

مستم از جام لب ِ یار قدح آئینم

تاب گیسوی سیه بر سر دوشم بفکن

که از سیه زلف تو چون قوس قزح رنگینم

« اُدلی ام ز آتش هجران تو ای یار بیا

داغ صد لاله شکفت از جگر خونینم

اُدلی = به معنی آتشین در زبان آذری

تر = تازه ، نو ، پر طراوت

پر چین = حصارکی که دور باغ و باغچه می کشند و با گل زینت می دهند

میراسماعیل جباری نژاد

م- اُدلی

میراسماعیل جباری نژاد - کالسکه ران مهتاب

* کالسکه ران مهتاب *

غـروب زرد پائیزم غـروب فصل عـریا نی

طلوع عصمت خورشید در فصل بهارانی

سیه دود غلیظم رانده از بال فضا پیما

نمای شوکت رنگین کمان در زیر بارانی

کویر داغ و سوزانم ، سکو تی وحشت انگیزم

تو چشم اندازی از گل های رنگین گلستانی

تو در پهنای گلبار و زمرد گون دشتستان

خـرام پر شکوه گـلـه گـله نا ز جـیــر انی

سجودی تو سجود گل به فـرمان نسیم صبح

غـروری تو ، غـرور اوج اوج کوهـسـارانی

نهایت ، ظلمت شامم چو شبهای زمستانی

فـروغ چلچراغـی تو در این شب های ظلمانی

سمند نیلی ماهی در اوج طلمت یلدا

که در پهنای شب کالسکه مهتاب می رانی

تو ای گل سوگل نازی عـروس حجله رویا

زلال چشمه نوری مه و خورشید را مانی

ز طاق شرقـی چشمان نرگس وار مخمورت

در خشد کهکشانی از ستاره ، های مرجانی

بیا با ما دمی بنشین کنار چشمه ا لـفـت

به دامانت به ریزم صد سبـد گل های ریحانی

صدایت می کند « ادلی » نمی آ ئی نمی آئی

سرود مهربانی را نمی خوانی نمی خوانی

* میراسماعـیل جباری نژاد

م - ادلی

میراسماعیل جباری نژاد - نشاندار عشق

* نشان دار عـشق *

بلبلی شوریده ام بی بوستان افـتاده ام
بی چمن ، بی یاسمن ، بی ارغـوان افتاده ام

قِیس وش آواره ام با سوز و ساز یاد یار
در پی لیلی خود بی خانمان افـتاده ام

قـایق بشکسته ام در قلب اقیانوس درد
در حصار دام صد موج گران افـتاده ام

صید خونین پیکر صیاد دردم ، ای دریغ
در کمند زلف یک نامهربان افـتاده ام

زردی رخسارم از نا مهربانی های توست
بی تو در گنج زمان از آب ونان افـتاده ام

از غم هجران تو در نو بهار زندگی
چون گلی پژمرده در چنگ خـزان افتاده ام

در بلور اشک من رنگین کمان عـشق توست
در سپهر مهر تو رنگین نشان ا فـتاده ام

سینه پر آه من چون کوهی از باروت عـشق
در خیال نهضت آتشفشان افـتاده ام

قـصه عـشق مرا با قـیس برابر خوانده اند
وه که با دیوانه ها هم داستان ا فـتاده ام

محمل خورشیدم از هفت آسمان های بلور
کهکشان تا کهکشان در بیکران افـتاده ام

واژه واژه شعر ناب روزگارم ، ای دریغ
بیت بیت از دفتر شعر زمان افـتاده ام

« ادلیِ خونین دلم با صد نشان عا شقـی
در دیار بی دلان گر بی نشان افتـاده ام

* قیس = نام مجنون عاشق افسانه ای لیلی *

* میراسماعـیل جباری نژاد
م -ادلی

میراسماعیل جباری نژاد - دو قلو های تنهائی

* دو قـلـو ها ی تـنـهـا ئـی *

* سروده شده در لیمینگتن - کانادا سال های قبل  سال    

2002

1 _ * در مخمل اشک من گلـدوزی عــشـقـت بین *

تا هـمدم دل گشتی در بستر تنها ئی

بی خویش گـذ ر کردم از معـبر تنهائی

در رگ رگ احسا سم خون غـزلی جاریست

تا نقش کند عــشـقـت بر دفـتـر تنهائی

پرواز مرا بنگر در اوج سمای عــشق

با قـوی جهانـگرد سیمین پر تنهائی

من عا بر شب هایم تا صبح وصال تو

در سوسو یاد تو با اخـتر تنهائی

سر گشته و حـیـرانم در خلـقـت پر رازت

دل راه تو می پوید با رهـبـر تنهائی

در بحر خیال تو دل غـرق تماشا شد

انـد ر صدف بسته با گوهــر تنهائی

شبگرد دلم گردد در کوی خیالت باز

در محور عــشق تو با اخـتـــر تنهائی

تند یس خیالت را روحم بگرفت آ غـوش

مستانه و دیوانه در بستر تنهائی

من مست و غـزل خوانم با یاد دو چشم تو

گلـباده نابی تو در سا غـر تنهائی

گلـزار جمال تو پر عـطـر و گل و ریحان

تو روضه رضوانی در منظر تنهائی

در مخمل اشک من گلـدوزی عــشـقـت بین

نقـشی است بسی رنگین بر پیکـر تـنهائی

من پادشه عــشـقم گلتاج غـزل بر سر

در کاخ بلـور شـعـر از کشور تنهائی

« ادلی » تو ز «ما» بگـذر در خویش بجو دلـدار

که از «ما» چو به جا مانـد خا کستــر تنهائی

2 - * شـرنگ تنهائی *

افسرده دلم بنگر در چنبر تنها ئی

ا فـتاده چو بیماری در بستر تنهائی

با آ تش هجرانت می سوزم و می سازم

صد شعله به جان دارم در مجمر تنهائی

در خلوت این غـربت صف کرده سپاه خویش

تا خون دلم ریزد صد لشکر تنهائی

انـد ر قفس بسته نبض نفسم خسته

چون مرغ اسیری با خو نین پر تنهائی

در خاک همه عالم دیدی تو کسی ای دل

پاشیده چو من برسر خاک درِ تنهائی

ای خامه اشک من با جوهر خون بنوی

صد قصه پر غصه بر دفـتـر تنهائی

بشکسته چنان این دل با سنگ غم دوری

حتی که نمی گنجد در باور تنهائی

بر باور کس آید در گستره ی گیتی

زائیده چو من بی کس از مادر تنهائی

در گردش این گردون گردونه بخت من

گردیده به دور غـم در محور تـنـهائی

می ترسم از آن روزی بی یاور وبی دلدار

صد قطعه شود جانم با خنجـر تنهائی

فـواره خونم بین در چشمه چشما نم

سلطان غـم و دردم در کشور تنهائی

تک شعله فانوسم در ظلمت این غربت

در جاده پر پیچی با رهـبـر تنهائی

از خطه «من» تا «ما»وقت است که هجرت کرد

با جمع گـذ ر باید از مـعـبـــر تـنـها ئــی

شمشیــر به سازم من از جنس بلور عــشــق

صــد ضـربه زنم کاری بر پیکـر تنــهـا ئی

با یاد دو چشم تو نوشم همه شب تا صبح

گلباده عــشـق تو از سا غـــر تنهائی

تنهائیِ تو « ادلی » در جمع شود اما

از جمع به جا ماند خا کستــر تنهائی

میراسماعیل جباری نژاد

م - ادلی

میراسماعیل جباری نژاد - کودتای ارتش سرخ شقایق

این مثنوی
نوروزانه و بهارانه ی 215 بیتی
را در چهار پرده سروده ام

پرده اول

*** از بیت نخست تا بیت هفتادم ، آ مدن نوروز با آداب
و رسوم آن و تجلی بهار و مناجات بهارانه

پرده دوم ،
از بیت 71 الی 81 رابطه های گل و بلبل

پرده سوم ،
از بیت 82 الی 169 سیمای زیبای بهار

پرده چهارم

170 الی 215 بهار پیام آور خدای من

کودتای سبز ارتش سرخ شقایق *

پرده اول

1 - ای خوشا عید آمد ونوروز شد
دامن سبز چمن گلدوز شد

غنچه های ناز زنبق باز شد
نو ترین روز زمین آغاز شد

روز نوروز است و جشن شاد گل
یاسمن تا یاسمن میلاد گل

روز میلاد طبیعت عید ماست
انقلاب سبزو سرخ لاله هاست

جشن میلاد گل وتالار دشت
نقش های رنگی گلزار دشت

چیده مادر سفره هفتسین مان
سفره خوش رنگ و خوش آذین مان

ای خوشا این خوان خوش تزئین مان
مظهر پر شوکت آئین مان

روی سفره سبزه گندم های تر
ای بسا خوش منظر و والا هنر

ساعت وسیر و سماق و سیب هاست
سنبل و وماهی و سنجد های ماست

یاد باد سال نو آن سال ها
بوسه از رخساره های پر صفا

یاد باد آن عشق های پاک پاک
جو کنار و پونه های عطر ناک

ای خوشا آغوش های مهربان
بوسه های گرم گرم بی امان

یاد باد آن هدیه های بس سترگ
تخم مرغ قرمز مادر بزرگ

های های شاد شاد بچه ها
زینت دربند ها ، سر کوچه ها

یاد باد آن کوچه های کاه گلی
خنده ها و روزهای خوش دلی

ای بهار ای جان فرورین سبز
دشت تو پوشیده با نسرین سبز

ای بهار ای شوکت اردیبهشت
ای ترا زیبائی صدها بهشت

سبزه وگل بر سر بازار شد
روز صورت بوسی ودیدار شد

وه ، چه خوش آذینه در بازار دشت
مخملین پیراهن گلدار دشت

چشم کور چشمه ساران باز شد
قهقه فواره ها آغاز شد

ناله های بلبلان آواز شد
قصه های عاشقی آغاز شد

ریزش زرین شلال آفتاب
روی برف قله های بی حساب

چشمه چشمه جو به جو ، شد نوش آب
برف ها در تابشی از آفتاب

چلچله باز آمد اینک از سفر
از گل وریحان وسنبل خوش خبر

می رسد از لابلای شاخسار
از صدای چلچله بوی بهار

رسته در کوه های سبز سخت سنگ
مخملین گلبوته های هفت رنگ

کوه ها در انقلاب لاله هاست
لاله های پر غرور قله هاست

یاد خون «بابک» است وقله ها
انقلاب سبز سرخ لاله ها

کرده در پهنای قلعه بی صدا
ارتش سرخ شقایق کودتا

داده بر آزادی ایران ما
لشکر آلاله ها را خونبها

می چکد از پرچم آلاله ها
در ستیغ کوه ها خون ژاله ها

شعر باران وسرود شاد رود
نشر سرخ لاله ها ویاد بود

سینه سرخی آمده بر باغ گل
سینه رنگین کرده او با داغ گل

با هیاهوی پرستو های دشت
می رود رنگ سکوت از نای دشت

ای بهار ای جان فروردین سبز
خواب شیرین کبک را بالین سبز

هر ورق گل در چمن جا پای توست
هر گل وهر جای پا سیمای توست

قهقه فواره ها از نای توست
مخملین خوان چمن شولای توست

در دم عیسائیت بوی خداست
بوی شب بو های دلجوی خداست

هرطبق زنبق نمای روی توست
اطلسی خال خوش هندوی توست

خال هندوی لبت صهبای ماست
نقطه ی اوج تمنا های ماست

آسمان را شوری از غوغای توست
کوچ لک لک ها ودرناهای توست

این همه گل در دل گلدان توست
نسترن پرورده ی بستان توست

شاخه شاخه لاله های دامنت
جلوه ی گلدوزی پیراهنت

آبشار وجویبار اشعار توست
خرمن گل یک به یک آثار توست

ای خوشا هم شعری وهم شاعری
شعر گل را در سرودن ماهری

از تمام شاعران شاعر تری
نسترن تا نسترن گل پروری

کودک شعر مرا تو مادری
رهرو ملک هنر را رهبری

مخمل سبز چمن شد خوان تو
سفره ی گلدوز و خوش الوان تو

در شگفتم زین همه گلپروری
مانده ام در حیرت ونا باوری

نقش روی سنگ ها گلسنگ هاست
چشم ها در جلوه گاه رنگ هاست

این همه گل نقش را نقاش کیست
نقش ها در روی گل از بهر چیست

ای خوشا براین همه خوش منظری
طرحی از نقاشی و صورت گری

دیده ی من همچو نقاشی ندید
عکس گل را این چنین زیبا کشید

این همه نقش خوش الوان کار کیست
این همه نقش نگار آثار کیست

این همه زیبائی و فرزانگی
می کشد آخر مرا دیوانگی

باغبانی دارد این بستان گل
صف به صف آرایش دامان گل

ای خدا ای عشق بی پایان من
ای تمام چشمه ایمان من

مهر تو تابیده در محراب دل
چهر تو تک نقشبند قاب دل

با تو جان بگرفته مریم های دشت
نازنین بابونه ی رعنای دشت

هر گل خود رو نشان مهر توست
هر نشان آئینه دار چهر توست

هر گل وحشی نشان اهل توست
این همه وحشی جهان اهل توست

جلوه گاه دشت ها بستان تو
نسترن بشکفته با فرمان تو

صد نشان بود تو در سینه ی گل
وه چه خوش افتاده در آئینه ی گل

با تو جان بگرفته در ایوان باغ
نازنین گلهای خوش الوان باغ

در پرستش گاه سبز نوبهار
می پرستم قدرت پروردگار

این منم عاشق ترین مرد خدا
عاشق با بونه های دلربا

ای خدا ، ای آشنای ناشناس
هدیه گل دسته ها را صد سپاس

بشنو از تالار گل افشانی ام
نعره ی «الله واکبر» خوانی ام

باورم شد به هستی خدا
با صف آرائی این بابونه ها

سینه سرخ ودارکوب وسار ها
مژده نوروز بر منقار ها

71 - بلبلی بنشسته روی رازقی «پرده دوم
نغمه خوان با رمز و راز عاشقی

صد غزل آواز خوش در نای اوست
این همه آواز در سودای اوست

بینم اندر لای سبز شاخسار
قطره ای از خون بلبل نوک خار

این نشان عشق بی سامان اوست
درد عشق وعاشقی درمان اوست

ای بسا ، دیوانگی دنیای اوست
این همه گل یک به یک لیلای اوست

نازنین نسرین و سوسن یار اوست
قطره خون روی گل ایثار اوست

نغمه های عاشقی اشعار اوست
این همه اشعار از آثار اوست

نغمه ها ، آواز ها ، اخبار اوست
مژده گل بر سر منقار اوست

بار سبز عاشقی بر دوش کن
نغمه ی جانسوز بلبل گوش کن

وه چه خوش بنشسته در ایوان سبز
شعر گل می خواند از دیوان سبز

آه از این رفتار بد کردار گل
خون بلبل می چکد از خار گل

پرده سوم

82 - می نشیند نرم در رخسار گل
بوسه پروانه در دیدار گل

دست باد افتاده در صحرای سبز
گیسوان نرم سنبل های سبز

شانه ی نرم نسیم و زلف بید
خوش به حال شانه در مو می خزید

ای خوشا فصل قشنگ عاشقی
سینه ها پر از شمیم رازقی

می دود در رگ رگ احساس من
عطر ناب و دلنشین یاسمن

یاسمن این دخت ناز نوبهار
نازنین دلدار مرغ بی قرار

وه چه خوش زنبور وحشی پر کشید
شیره ی ناب لب مریم چشید

در نشیب عطر خیز دره ها
شیطنت بازی آهو بره ها

شاپرک این خوش پر آویزه ی گل
بوسه زن بر صورت دوشیزه ی گل

با ل های جوجه بلبل باز شد
نو ترین پرواز ها آغاز شد

می دوند آواز خوان با بال باز
در چمن صد جوجه بلدر چین ناز

می رسد از لای سبز شاخسار
جیک جیک دلنشین جوجه سار

تخم گندم های زرین زیر کشت
باغ ها در رنگ و بوئی از بهشت

شعله شعه لاله های دهکده
منظر تا بنده ی آ تشکده

بره ها و گله ها و گله بان
در چرا گاه قشنگ گل فشان

نغمه های دلنشینی درفلوت
روی فرش سایه های شاه توت

شاه توت و جیغ جیغ سار ها
خوردن و نوشیدن از نی زار ها

ای خوشا ، بر دشت گل افشانی ام
نغمه ی نای نی چوپانی ام

ای خوشا بر باغ پر ریحان ما
صف به صف شمعدانی ایوان ما

ماهیان سرخ حوض و باغچه
صف به صف گلدسته های طاقچه

سینه های صخره ها از نسترن
باغ های عطر خیز یا سمن

رسته در مرداب ها و نی ستان
از کران تا بیکران نیلو فران

ساز باد و موج های نرم آب
لشکر نیلوفران در پیچ و تاب

شاخه نیلوفری در سینه آب
عکس آن افتاده در آئینه آب

وه چه خوش بشکفته در تالار آب
دختر نیلو فر بی خار آب

ساز باد و جشن گل باران آب
روح من غلتیده در دامان آب

رقص در رقص آمد اما بی حجاب
دختر نیلو فر زیبای آب

کرده مستم بر لب ایوان آب
رقص این دوشیزه ی عریان آب

رقص معکوس گل خوشباف آب
منظر آئینه ی شفاف آب

وه چه نازی می فروشد در چمن
دختر چادر بنفش یاسمن

زوج کبک و لای شبدر های نرم
بوس بوس و سینه های نرم و گرم

ای بهار ای فر فروردین سبز
دشت تو پوشیده با نسرین سبز

در زلال رود ها ساز خداست
ساز های دلنواز و خوش نواست

دامن گل نقش و خوش الوان کوه
مانده ام در محو گل باران کوه

ساز باد ورقص بی پروای گل
پیش چشم محرم شهلای گل

ای خوشا با رقص نسرین های لخت
خامی چشمان نرگس ها به پخت

ای خوشا عطر قشنگ پونه ها
بوسه پروانه از بابونه ها

از سفر باز آمده خاتون گل
می مکد لب های نور از خون گل

کوچ مرغان مهاجر صف به صف
پر امید و پر شکوه و با هدف

آسمان و غاز های زوج زوج
کوچ اردک های وحشی فوج فوج

صبحگاه و فوج قوهای سپید
سرخی خورشیدو صبح پر امید

بوسه خورشید بر سیمای گل
صبح دم در خلوت صحرای گل

قله ها خلوتگه آلاله هاست
پر غرور و پر شکوه و با صفاست

چشمه ها ، فواره ها در جنب و جوش
جاری از گل تپه های سبز پوش

نکهت کاکوتی دامان کوه
نسترن صف کرده در ایوان کوه

گله گله بره های شیب کوه
روح چشم انداز های با شکوه

قالی گلباف سبز خوش نما
زیر پای گله های دشت ها

شانه زن چنگ صبا زد جوبه جو
خرمن گیسوی شب بو مو به مو

می مکد پروانه با لب های باز
شیره ی لب های مریم های ناز

زیر چتر سروهای سر فراز
پرچم آلاله ها در اهتزاز

عطر دلچسب اقاقی های باغ
می کشد تا اوج نا پیدای باغ

خط ابروی بنفشه در کمال
صورتش زرد و بنفش و خال خال

زینت روی چمن با لاله هاست
زیور گل لاله ها هم ژاله هاست

شعله شعله در حریم سبز باغ
خرمن آلاله ها چون چلچراغ

پای سر سبز چناران بلند
چشمه در فواره ها و نوش خند

تا صبا اندر دل گلخانه شد
گیسوان بید مجنون شانه شد

در مسیر پیچ پیچ جویبار
بوته بوته پونه های بی شمار

لانه های کبک ها ی نازنین
زیر دالان های سبز مخملین

وه چه خوش گلخوشه های یاسمن
می فشاند عطر در صحن چمن

بشنو آهنگ لطیف جویبار
در فضای پر شمیم کوهسار

با حضور ابر های سر گران
شسته شد گرد رخ نیلوفران

جاری از دامان سبز کوهسار
دلنشین شعر روان جویبار

در حریم لاله های داغدار
گریه های بی امان آبشار

نکهت جان بخش لادن های زرد
آسمان دشت ها را در نورد

در تجلی گاه سبز کوهسار
رقص نسرین در حریم جو کنار

عطر بکر رازقی های سپید
رفته تا سر شاخه های سبز بید

می زند شیپور خود را خوش نوا
این گل شیپوری زیبای ما

بلبلی بنشسته در سکوی گل
نقل باران بر سر گیسوی گل

عطر خوش پاشیده بر دشت ودمن
دختر گیسو بلند یاسمن

دارکوب این لانه ساز سرخ سر
«لانه ها سازد به مرغ« شانه سر

می فروشد ناز در تالار دشت
نسترن در گرمی بازار دشت

بلبل خوش لهجه در بازار گل
می خرد عطر خوش از عطار گل

دره دره ، تپه تپه ، کوه کوه
خرمن انبوه گل ها با شکوه

چهره ی پیر طبیعت شد جوان
با گل آذین دشت های بیکران

وه چه خوش پیچیده در سنتور باد
نغمه های دلنشین شاد شاد

شد شکوفا در بهار مثنوی
لاله های داغدار مثنوی

می نویسم شعر سرخ لاله زار
با قیام سبز سبز نوبهار

دردی جام شقایق نوش کن
آن دل دیوانه را مدهوش کن

کرده مستم در میان گلشنی
نکهت سکر آور آویشنی

یاسمن این دختر رعنای باغ
عطر خوش پاشیده بر پهنای باغ

سوسن آزاده ای با ده زبان
قصه گوی راز های ارغوان

گیسوان آبشاران در فرود
رود های پر خروش و پر سرود

آذرخش ابر های پنبه تن
نازل آیات باران بر چمن

کاج ها و های هوی سار ها
خوردن و نوشیدن از نی زار ها


رفته تا سر شاخه ی عناب ها
ساقه ی پیچنده ی لبلاب ها

نوشخند رود های پر سرود
جلوه ی آئینه ی شفاف رود

دسته دسته جوجه گنجشگ های ناز
بال و پر بگشوده بر آغاز پرواز

شاخه شاخه از درختی تا درخت
امتحان نو ترین پرواز سخت

170 در گل آذین چمن بنشسته ام «پرده چهارم»
چشم دل بر صورت گل بسته ام

عاشق بابونه های نوبرم
کشته ی یک غنچه نیلو فرم

با عروس ناز گل همبسترم
از تمام عاشقان عاشق ترم

عاشقم چون لاله در سوز و تبم
کشته ی یک غنچه شیرین لبم

نبض من با نبض گل ها می تپد
ای خوشا شیدای شیدا می تپد

ریشه ی اندیشه ام در خاک گل
می مکد شیرینی نمناک گل

شعله داغ شقایق در تنم
طوطی شیرین زبان گلشنم

پیکرم آغشته با شب بوی گل
شانه هایم بستر گیسوی گل

سایه ی چتر شکوفه بر سرم
در ره گل از سر وجان بگذرم

قبله گاه ام اوج اوج قله هاست
قله ها پوشیده با آلاله ست

با قیام چشمه های پر خروش
نعره ی تکبیر من در جنب وجوش

سجده گاه ام جلوه گاه دره هاست
دره های عطر خیز با صفاست

در اذانم می خروشد آبشار
آبشار روح بخش کوهسار

در قنود صخره های خوش نما
رب العلایم شده پژواک ها

در رکوع نوشخند آبشار
سجده سبز من و پروردگار

ای بهار ای فر فروردین سبز
ای شکوه آیه های دین سبز

خوشه سنبل الطیف تسبیح من
که این چنین بشکفته در کوه و دمن

بسته شد با ساق گل پیمان من
شاخه شاخه نسترن ایمان من

ای خوشا با ساق گل ها همسری
با عروس یاسمن هم بستری

می چکد پروانه با لب های باز
شیره ی لب های مریم های ناز

من مسلمان خدای مریمم
جز خدای او خدائی نشمرم

در کلیسای بهار انجیل گل
عطر مریم داده بر زنبیل گل

ای خوشا ، بر این گل رعنائی ام
رهبر زیبا رخ صحرائی ام

هان خوشا بر این گل ربانی ام
مخملین پیراهن روحانی ام

ای خوشا با ساق گل هم بستری
چیدن گلبوسه از نیلوفری

خوشه خوشه یاسمن جانان من
مریم گل روضه رضوان من

قاصدک این مخبر نازک پرم
قاصد بابونه های نوبرم

در عبادت گاه گل افشانی ام
جای مهر لاله بر پیشانی ام

مسجد نوساز من از گنبد گل
هم نماز ناز من بالا قد گل

شد جلودار نمازم میر گل
مانده ام در حلقه زنجیر گل

ای خدا ای آشنای ناشناس
هدیه ی گل دسته ها را صد سپاس

ای خدا ای عشق بی پایان من
ای تمام هستی ایمان من

هان توئی پیدای نا پیدای من
مهر تو تابیده در ژرفای من

بت بت آلاله ها در معبدم
بت پرست لاله ی زیبا قدم

دین ما آری همان دین خداست
عطر دلچسب گل ریحان ماست

ای بهار ای روح فروردین سبز
ای سرا پا مظهر آئین سبز

ساق رعنای بنفشه در برم
پرنیان سبزه ها شد بسترم

دردی جام شقایق نوش دل
رفته در رویای نسرین هوش دل

خانه دل در حریم کوی گل
سایه ام همسایه ی بانوی گل

مارپیچ جویباران جاده ام
سفره ی گلسنگ ها سجاده ام

عاشقم زیباپرست داغدار
شاعر گلبوته های نوبهار

لیله القدرمن آن شب بو ی جوست
عطردلچسب گل خوشبوی جوست

بعد مرگ از نعش سرد پیکرم
می دمد صد شاخه ی نیلوفرم

خیزد از خاکسترم آلاله ها
می چکد از لاله ها خون ژاله ها

قد کشد از سنگ فرش بسترم
آتش آلاله ی خاکسترم

مشعل عشق تو «ادلی» بر قرار
تا ابد در شعله دان روزگار

میراسماعیل جباری نژاد
م - ا د لی